Frakkar afhuga evrunni - vilja frankann aftur

Minnihluti Frakka sá á eftir frankanum þegar evran var tekin upp í ársbyrjun 2002. Upp til hópa töldu Frakkar að evran gæti orðið þeim til góðs. Nú er öldin önnur því nú segjast tveir af hverjum þremur vilja að frankinn verði tekin í notkun á ný og evrunni varpað fyrir róða.   

Satt besta að segja er þarna ekki bara um fortíðarþrá að ræða. Miklu frekar óánægju með þróun atvinnu- og efnahagsmála svo og verðlags frá því evran var tekin upp.

Í könnun sem gerð var fyrir vikuritið Paris Match segjast 69% Frakka vilja að evrunni verði fleygt  og frankinn tekinn aftur upp. Sögðust 47% sakna frankans „verulega“.

Hér er um viðhorfsbreytingu að ræða því þegar evran var tekin í notkun í ársbyrjun 2002 sögðust einungis 39% sjá á eftir frankanum. Það hlutfall hafði hins vegar aukist í 61% þremur árum seinna, 2005.

Mest saknar frankans láglaunafólk og launþegar með minnstu menntunina. Þessar stéttir hafa orðið harðast úti í kreppunni og í hugum þeirra er frankinn tákn um farsæld sem ríkti á árunum áður en evran var tekin upp.

 

Átti að punta listann og hafnaði því sæti á Evrópuþinginu

Úrslit kosninga til Evrópuþingsins í Frakklandi urðu óþægilega góð að einu leyti fyrir Nicolas Sarkozy forseta. Einn af nánustu samverkamönnum hans til margra ára, Brice Hortefeux, var settur í þriðja sæti á lista flokksins í kjördæmi í miðhluta Frakklands. Það var meira til skrauts og til styrkingar listanum. Hún reyndist full mikil því öllum á óvænt náði Hortefeux kjöri - en ætlaði sér aldrei á Evrópuþingið.

Það var úr vöndu að ráða fyrir Sarkozy. Hann mátti ekki við að missa atvinnumálaráðherra sinn úr stjórninni og ekki gat hann haft hann á báðum stöðum, í París og Brussel eða Strasbourg. Allra síst vegna þess að hann ætlaði foringjum Evrópuþingsframboðsins, Michel Barnier og Rachida Dati, ekki að sitja í stjórninni og gegna jafnframt þingmennsku.

Þess vegna kom það eiginlega engum á óvart þegar skýrt var frá því í dag, að Hortefeux hefði gefið þingsætið frá sér.

Hortefeux sat á Evrópuþinginu 1999 - 2005 og fulltrúar UMP-flokksins segja, að hafi hugur hans staðið til að taka þar sæti á ný hefði hann leitt lista flokksins í kjördæminu.

 

Franskir hægrimenn og umhverfissinnar sigra - Sósíalistar gjalda afhroð

Franskir hægrimenn (UMP) og umhverfissinnar (Europe Ecologie) fögnuðu sigri í kosningum til Evrópuþingsins, sem fram fóru í gær. Sósíalistar (PS) guldu afhroð - ekki síst á Parísarsvæðinu - og einnig flokkur Francois Bayrou (MoDem).  Úrlitin þykja sigur fyrir stjórn Nicolas Sarkozy forseta þar sem ekki tókst að snúa óánægju vegna efnahagskreppunnar gegn stjórn hans. Flokkur hans fékk um 27,87%  atkvæða og 29 menn á Evrópuþingið, hafði 18. EE fékk 16,28% atkvæða og 14 þingmenn, hafði 6. Sósíalistar fengu nánast sömu atkvæðatölu, 16,48%, og 14 þingmenn líka, en höfðu 31.

MoDem, flokkur Bayrou, fékk 8,45% atkvæða og 6 þingmenn en hafði 10. Þjóðfylking Jean-Marie Le Pen hlaut 6,3% fylgi eða helmingi minna en 2004 og 3 þingmenn en hafði 7. Var Le Pen endurkjörinn. Hægrimaðurinn Philippe de Villiers náði endurkjöri fyrir flokk sinn sem fékk 4,6% atkvæða og 1 þingmann en hafði 3.  Vinstrifylkingin, kosningabandalag  Jean-Luc Melenchons og Kommúnistaflokksins fékk 6,0% og 4 þingmenn, hafði 3.  Flokkur Olivier Besancenot, Anti-kapítalistaflokkurinn (NPA), hlaut 4,9% atkvæða og enga þingmann, hafði engan áður. NPA var lengi með einn mann inni en þegar endanleg úrslit lágu fyrir í morgun hafði hann flust yfir til hægriflokksins  Diverse Droite sem hlaut 6,7% atkvæða.

Þátttakan í kosningunum í Frakklandi var aðeins 40,48%. Var ögn meiri fyrir fimm árum eða 42,76%.

Margir frammámenn í PS sögðu úrslitin alvarlegar ófarir sem draga yrði lærdóm af. Pierre Moscovici sagði gjörbreytinga þörf, í ætt við breytingar sem Sarkozy hefði gert á UMP á sínum tíma. Án uppstokkunar og nýrra viðhorfa myndi PS deyja út. Aurelie Filipetti, náin stuðningskona Segolene Royal, sagði afrakstur PS jafngilda pólitískum náttúruhamförum. „Nú í kvöld er staðreyndin sú, að Sarkozy vann kapphlaupið og stjórnarandstaðan, sem er í meirihluta í landinu, er í tætlum,“ sagði Moscovici á kosningakvöldi ríkissjónvarpsstöðvarinnar France2.

Sósíalistar gjalda afhroð á Parísarsvæðinu

Einkar sár þótti sósíalistum niðurstaðan í París þar sem flokkurinn hefur verið öflugur undir forystu Bertrand Delanoe borgarstjóra. Fékk hann langleiðina helmingi færri atkvæði en UMP og tapaði einnig í öllum 20 hverfum borgarinnar fyrir Europe Ecologie, flokki Daniel Cohn-Bendit.  Moscovici sagði þessa niðurstöðu vera "jarðskjálfta".

Sósíalistar háðu kosningabaráttu sína fyrst og fremst með því að ráðast gegn Sarkozy og stjórn hans. Hvöttu til þess að dómur yrði felldur yfir verkum hennar vegna efnahagskreppunnar. Hófsamur frammámaður í PS, þingmaðurinn Manuel Valls, sagði það hafa verið misheppnaða pólitík, úrslitin sýndu það. Hefði það háð sósíalistum að hafa ekki einbeitt sér að Evrópumálum í stað þess að ráðast að Sarkozy.

Flokksformaðurinn Martine Aubry var auðmjúk í ávarpi er niðurstaðan var ljós. Sagði flokk sinn enn sem komið væri ekki þykja nógu trúverðugan og þurfa ganga í gegnum gagngera endurnýjun. „Ég tek ábyrgð á þessu og leita ekki utanaðkomandi skýringa. Úrslitin eru ákall til okkar sem ég skil og tek undir,“ sagði Aubry. Og sagði PS þurfa einhenda sér í að skapa sér nýja stefnu er kæmi til móts við „vonir og væntingar“ þjóðarinnar. Hefur miðstjórn PS verið kvödd saman annað kvöld en þar er t.a.m. búist við að Segolene Royal tjái sig fyrst um úrslitin. 

Persónulegt áfall fyrir Bayrou 

Niðurstaða kosninganna þykja einkar slæmar fyrir François Bayou. Hið sama átti við um flokk hans og PS að uppskeran er langt undir því sem kannanir höfðu bent til. Þær höfðu bent til 11-14% fylgis en flokkurinn fékk 8,4%.

Vegna sundrungar í röðum Sósíalistaflokksins allt frá forsetakosningunum 2007 hafði Bayrou gert sér vonir um að draga PS uppi nú og styrkja stöðu sína með tilliti til forsetakosninganna 2012; verða þar öflugasti valkosturinn gegn Sarkozy.

Af Bayrou hálfu snerist kosningabaráttan mikið til um gjörðir Sarkozy á forsetastóli en ekki Evrópukosningarnar. Þegar ítrekaðar skoðanakannanir sýndu að hann þyrfti að auka fylgið verulega til að draga á PS hóf hann harðan áróður gegn skoðanakönnunum. Sagði þær vera tól Sarkozy og niðurstöðum þeirra hagrætt gegn sér. Niðurstaðan er að þær sýndu flokk Bayrou með allt að 50% meira fylgi en hann fékk og engin þeirra var neitt í líkingu við uppskeru flokksins. Þykja úrslitin mikill persónulegur ósigur fyrir Bayrou og ef eitthvað er; skaðað hann gagnvart næstu forsetakosningum, 2012. 

Þessu til viðbótar er hann og talinn hafa tapað á persónulegum árásum á Cohn-Bendit í sjónvarpsþrætu þeirra sl. fimmtudagskvöld. Erfitt er að segja til um áhrif þess en sýnt þykir að eitthvað af stuðningsmönnum MoDem hafi snúið baki við Bayrou eftir það og farið yfir til EE.

Kaghýddir með eigin vendi?

Uppskera flokks Sarkzoy er í anda skoðanakannana síðustu vikurnar. Samkvæmt þeim jóks fylgi hans eftir því sem nær dró kjöri, ef eitthvað er. Ráðherrarnir Brice Hortefeux, Michel Barnier og Rachida Dati sögðu tíðindi kosninganna þau, að kjósendur hefðu lagst með þeim flokkum sem buðu upp á tillögur og stefnu í málefnum Evrópu en hafnað flokkum sem hefðu aðeins boðið upp á gagnrýni á Sarkozy og hvatt hefðu kjósendur til að refsa ríkisstjórn hans. Xavier Bertrand, formaður UMP,  sagði að vopnin hefðu snúist í höndum sósíalista og þeir í raun verið kaghýddur með eigin refsivendi.

Hortefeux, Barnier og Dati náðu öll kjöri til Evrópuþingsins og hverfa því væntanlega von bráðar úr stjórn Sarkozy.

 

 

 

Eru Íslendingar áhugasamari um ESB en þegnar sambandsríkjanna?

Því velti ég stundum fyrir mér hvort Íslendingar séu áhugasamari um Evrópusambandið (ESB) en þegnar ríkja þess. Það finnst mér helst þegar saman eru bornar umræður heima á Íslandi um ESB og væntingar sem stór hluti þjóðarinnar virðist bera til þess. Á sama tíma búast þegnar aðildarríkjanna ekki við miklu af sambandinu. Og áhugaleysi þeirra á kosningum til Evrópuþingsins er algjört.

Til að mynda er Frökkum er „skítsama“ um kosningarnar, svo notað sé vont götumál. Hér hefur samt ekki vantað auglýsingar og áróður fyrir því að kjósendur flykkist á kjörstað á sunnudag og 161 flokkur er í framboði. Fjölmiðlar hafa varið miklu rými undanfarnar vikur og lagt sitt af mörkum til að vekja áhuga á kosningunum.

Þá hefur Sarkozy forseti ítrekað hvatt þjóðina til að nýta atkvæði sitt og talað máli Evrópusamstarfsins. En allt kemur fyrir ekki, það sýna hver skoðanakönnunin af annarri undanfarnar vikur. Í könnun Opinionway fyrir fjölmiðlana Apco, La Tribune og BFM og birtist í dag segjast 64% ekki ætla á kjörstað.

Hún leiðir og í ljós, að 73% Frakka og 67% Þjóðverja hafi engan áhuga á kosningunum.

Frakkar sem á annað borð ætla á kjörstað virðast ekki ætla að nota tækifærið til að kjósa gegn stjórn Sarkozy og efnahagsráðstöfunum hennar. Það sýna margar kannanir. Nú síðast í dag könnun TNS Sofres/Logica fyrir frönsku ríkissjónvarpsstöðvarnar, franska ríkisútvarpið og blaðið Le Monde.

Hún er á sama veg og margar fyrri kannanir; kosningabandalag stjórnarflokkanna (UMP og Nouveau centre) muni fá flesta fulltrúa kjörna á Evrópuþingið. Segjast 27% ætla kjósa þessa flokka, en t.a.m. aðeins 19% Sósíalistaflokkinn, stærsta stjórnarandstöðuflokkinn.

Stjórnarflokkarnir hafa grætt á því hversu sundraður Sósíalistaflokkurinn hefur verið frá í frönsku forsetakosningunum fyrir tveimur árum. Og eins samstöðuleysi vinstri flokkanna, sem ekki hafa getað komið sér saman um sameiginleg framboð gegn stjórnarflokkunum.

Umhverfisflokkur Daniels Cohn-Bendit, Europe Ecologie, hefur sótt í sig veðrið og er í þriðja sæti með 15,5% fylgi. Miðjuflokkur Francois Bayrou nýtur 12,5% fylgis. Aðrir flokkar njóta mun minna fylgis, t.d. Þjóðfylking Jean-Marie Le Pen er t.a.m. með 5,0% fylgi. 

Franskir hægrimenn með forskot í Evrópukosningunum

Franskir hægrimenn fara með sigur af hólmi í kosningum til Evrópuþingsins 7. júní næstkomandi, ef marka má skoðanakannanir. Listar UMP, flokks Nicolas Sarkozy forseta,  hlýtur 27% atkvæða, Sósíalistar (PS) 22% og flokkur Francois Bayrou fær 13%, samkvæmt könnun stofnunarinnar OpinionWay-Fiducial.

 

Könnunin var gerð fyrir blöðin Le Figaro og sjónvarpsstöðvarnar TF1, LCI og RTL. Í sambærilegri könnun Ifop-stofnunarinnar fyrir vikuritið Paris Match var forskot UMP á PS ögn meira, eða 5,5%.

 

Fylgi flokks Sarkozy þykir athyglisvert en það er  rúmlega 10% meira en í kosningunum 2004, er flokkurinn fékk tæp 17% atkvæða. Jafnframt segja stjórnmálaskýrendur að flokkurinn virðist ætla sleppa við að kjósendur refsi honum fyrir aðgerðir og stefnu ríkisstjórnarinnar.

 

Fylgi PS er 7% minna en 2004 og þetta er jafnframt í fyrsta sinn frá 1994 sem sósíalistaflokkurinn er ekki fylgismestur frönsku flokkanna við Evrópukosningar. Þykir það ekki góðs viti fyrir nýja flokksleiðtogann, Martine Aubry, sem stendur frammi fyrir sínum fyrstu kosningum.

 

Hún hefur reitt sig á að óánægja með aðgerðir stjórnar Sarkozy vegna efnahags- og fjármálakreppu myndi bitna á hægriflokki hans. Þvert á móti virðist sundurlyndi í Sósíalistaflokknum og á vinstri vængnum bitna á PS því smáflokkar vinstra megin við hann bæta við sig fylgi frá 2004.

 

Listar umhverfisverndarmannanna Daniel Cohn-Bendit og José Bové hafa tapað fylgi frá í apríl en það nemur nú 9 %. Þar er Eva Joly, rannsóknardómarinn fyrrverandi, í framboði.

 

Samkvæmt könnununum fá þrír öfgaflokkar til vinstri samtals 14% atkvæða í kosningunum og þrír öfgaflokkar til hægri 13% (þar á meðal er Þjóðfylking Le Pen.)

 

Andsnúnir Tyrkjum í ESB

 

Athyglisvert er, að meirihluti aðspurðra, 52%,  sagðist ekki hafa hinn minnsta áhuga á kosningabaráttunni vegna Evrópuþingsins.

 

Þá er mikill meirihluti Frakka andvígur því að Tyrkir fái aðild að ESB. Þeirrar skoðunar eru 71% kjósenda MoDem og 82% kjósenda UMP. Stuðningsmenn PS skiptast í tvær fylkingar í afstöðunni til aðildar Tyrkja að ESB, 46% eru mótfallin því en 53% fylgjandi.